شوک الکتریکی
Defibrillation Cardioversion
مکانیسم شوک الکتریکی :
دستگاه های شوک الکتریکی در فاصله زمانی چند هزارم ثانیه انرژی الکتریکی با ولتاژ بالا را تخلیه می کنند، این ولتاژ بالا سبب دپولاریزاسیون تمام سلولهای قلبی می شود و رپولاریزاسیون به دنبال آن به گره SA اجازه به دست گرفتن ضربان سازی قلب یا اعمال پیس میکری را می دهد.
روش های بکارگیری شوک الکتریکی :
شوک الکتریکی با توجه به نوع آریتمی ها به دو صورت دفیبریلاسیون(شوک الکتریکی غیرسینکرونیزه ) و کاردیوورژن (شوک الکتریکی سینکرونیزه) استفاده می شود.
تفاوت عمده دفیبریلاسیون و کاردیوورژین در زمان تحویل جریان الکتریکی و در چگونگی انجام کار است.
الف: دفیبریلاسیون (شوک الکتریکی غیر سینکرونیزه ):
به معنای وارد کردن مقدار زیادی انرژی الکتریکی به بیمار دچار V.F (فیبریلاسیون بطنی ) می باشد که این انرژی به صورت غیر سینکرونیزه (غیر هماهنگ با ریتم قلبی ) و قلب وارد می شود. شوک الکتریکی غیر سینکرونیزه در موارد V.T بدون نبض (تاکی کاردی بطنی سریع بدون نبض ) یا فلاتر بطنی نیز کاربرد دارد.
ب: کاردیوورژن (شوک الکتریکی سینکرونیزه):
برای قطع آریتمی هایی است که کمپلکس QRS دارند. (مانند : PSVT، فلاتر یا فیبریلاسیون دهلیزی و تاکی کاردی بطنی با نبض ) معمولاً به صورت انتخابی و در بیماران هوشیار انجام می شود. به عبارت دیگر کاردیوورژن به معنای وارد نمودن مقدار معینی انرژی الکتریکی (معمولاً به مقدار کم ) به قلب در زمان مناسب است، به طوری که تخلیه (شوک) الکتریکی از موج T (مرحله آسیب پذیری قلب) فاصله داشته و همزمان با موج R باشد.
مراقبت های پرستاری در کاردیوورژن :
گرفتن رضایت نامه ، (2 ) بیمار NPO باشد، (3) گرفتن خط وریدی ، (4) عدم مصرف دیژیتال حتی الامکان از 48 ساعت قبل ، (5) اصلاح هیپوکلسمی و هیپوکالمی ، (6) توضیح تکنیک به بیمار جهت کاهش اضطراب ، (7) استفاده از داروی آرامبخش قبل از انجام تکنیک (معمولاً دیازپام )، (8) کنترل علائم حیاتی و ECG بعد از کاردیوورژن
روش کار با دستگاه دی سی شوک:
1- دستگاه را روشن نمائید.
2- الکترود ها را به سینه بیمار بچسبانید تا بتوانید ضربان قلب او را مانیتور کنید.
3- Mode دستگاه (سینکرونیزه و یا غیر سینکرونیزه ) انتخاب شود.
4- برای کم کردن مقاومت پوستی از ژل های هادی یا پدال های آغشته به نرمال سالین استفاده شود.
هشدار A:
به هیچ وجه از ژل اولتراسوند و الکل استفاده نشود چون خطر سوختگی پوست و آتش سوزی وجود دارد.
هشدار B:
نباید ژل هادی اضافی باشد و بین دو پدال جریان یابد .
5- مقدار انرژی را انتخاب کنید.
در اطفال شوک الکتریکی به میزان 2 ژول به ازای هر کیلو وزن بدن استفاده می شود. در صورت عدم جواب ، شوک الکتریکی بعدی با دو برابر میزان اولیه ادامه می یابد.
6- دستگاه را شارژ کنید.
7- پدال های دفیبریلاتور یکی در سمت راست جناغ سینه در سطح دومین فضای بین دنده ای (قاعده قلب ) و
دیگری در امتداد خط میدکلاویکولار (میان ترقوه ای ) در فضای پنجم بین دنده ای (نوک قلب یاApex) قرار می گیرد.
هشدار C:در صورت وجود موهای زائد در محل قرارگیری الکترودها و یا پدال ها روی قفسه سینه بیمار ، آن ناحیه شیو شده و یا اگر قفسه سینه خیس بود فقط جای قرارگیری پدال ها خشک شود.
هشدار D:
وضعیت قرارگیری پدال ها نسبت به هم باید موازی یا قائم باشد.
میزان فشار وارده بر روی پدال ها:
10-12 kg در بزرگسالان
5-7 kg در اطفال
7-هنگام استفاده از شوک الکتریکی جریان اکسیژن را قطع کنید (به علت خطر جرقه و انفجار )
9- 8-در هنگام تخلیه انرژی افراد با تخت و بیمار تماس نداشته و از آن فاصله بگیرند. دقت نمائید حتی دست و پای بیمار به قسمت های فلزی تخت متصل نباشد. (قبل از فشار دکمه تخلیه شارژ الکتریکی ، کلمه «آماده» را بگوئید. )
هشدار E: ایجاد جرقه و سوختگی پوست نشانه عدم تماس صحیح پدال ها با پوست می باشد.
9- دکمه تخلیه را فشار دهید تا به طور همزمان انرژی برق بر روی قفسه سینه بیمار تخلیه شود.
10- پس از شوک به مانیتورینگ، نبض و فشار خون بیمار توجه فرمائید. علائم شوک موثر شامل : ریتم سینوسی ، نبض قوی و فشار خون کافی است.
منبع:کتاب مراقبت های ویژه (انتشارات بشری) تهیه و تنظیم:مریم السادات فاطمی