هد تروما (Head Trauma)

صدمات وارده به سر جزء جدی ترین شرایطی است که ما با آن روبه رو می شویم. بیمار اغلب گیج یا بیهوش است و این امر ارزیابی وضعیت او را مشکل می کند. مصرف الکل ، مواد مخدر و داروها ارزیابی و تشخیص را سخت تر می کند.

انواع صدمات سر :

1-    صدمات اسکالپ :

این صدمه مانند سایر بافت های نرم بوده و دچار کوفتگی ، بریدگی ، خراشیدگی و کنده شدن می شود. اسکالپ به دلیل داشتن عروق زیاد در اکثر اوقات با خونریزی همراه است. این خونریزی باید با رعایت BSI با فشار مستقیم کنترل و بعد پانسمان شود.

2-   صدمات جمجمه :

جمجه به دلیل کره ای و ضخیم بودن به طور کلی در صورت وسیع بودن ترومای وارده دچار تغییر شکل می شود.

انواع شکستگی جمجه :

الف) شکستگی خطی(Liner) که در اثر ترومای تند ایجاد می شود.

ب) شکستگی دپرس (Depresed) : این شکستگی در اثر ترومای کند و نافذ ایجاد می شود و طی آن قسمتی از استخوان جمجه به داخل فرو رفته و باعث آسیب مغز و لهیدگی مغزی می شود.

ج) شکستگی مرکب که می تواند شکستگی خطی یا دپرس با هم به وجود بیایند و بسیار خطرناک است.

3- صدمات مغزی شامل :

الف) ضایعات منتشر مغزی(Diffuse braine injury) :

در این حالت اختلالات و صدمه ی عصبی در اثر ضربه و نیروی وارده به شکلی منتشر می شود که باعث اختلال عملکردی مغز می شود.

ب) ضایعات منتشر آکسونی(Diffuse Axonal injury) :

یک ضایعه ی نورولوژیک جدی و شدید است که عمدتاً در اثر ضربه ی چرخشی شلاقی شکل و در نتیجه ی جدا شدن میلین و پارگی آکسون های بلند به وجود می آید. با coma یا اغمای بیش از 6 ساعت مشخص می شود.

تکان مغزی(Cerebral concussion) :

در این اختلال مغزی نیروی وارد شده باعث تکان خوردن شدید و ناگهانی مغز شده و در نتیجه ی اختلالموقت در فعالیت نرون ها از ناحیه ی سفید رنگ مغزی می شود. بیهوشی کوتاه مدت ( 1 تا 5 دقیقه ) بلافاصله بعد از تروما رخ می دهد و فرد قبل و بعد تروما را به خاطر نمی آورد و سوال می کند : اینجا کجاست؟ چه اتفاقی افتاده؟ من کجا هستم؟

در این حادثه بیمار ظرف چند دقیقه تا حداکثر 6 ساعت به طور کامل بهبود می یابد. سر درد ، سرگیجه ، ترس از نور و اختلالات شخصیتی به مدت چند روز بروز می دهند که بعداً برطرف می شوند. این تروما در مشت زنی و کاراته معمولاً ایجاد می شود.

ضایعات موضعی مغزی(Focal Brain injury) :

در این اختلالات ضایعات مغزی بزرگ بوده و علاوه بر صدمات اولیه و موضعی مغز اختلالاتی مانند افزایش فشار داخل مغزی (ICP) و فتق مغزی باعث صدمات ثانویه می شوند.

ضایعات مغزی شامل :

1-    کوفتگی مغزی (Cerebral contusion) :

در این نوع اختلال طی آسیب مغز لهیده می شود و خونریزی ظریف مغزی ایجاد می شود. طی ضربه به ناحیه ی فرونتال (پیشانی) در ناحیه ی فرونتال کوفتگی و در ناحیه تمپورال با اکی پتیال باعث پارگی عروق و خونریزی می شود.

2-   خونریزی اپی دورال یا (Epi dural Hematoma ) :

طی ضربه بیم جمجمه و پرده ی سخت شامه خونریزی و تجمع خون ایجاد می شود که منشا آن خونریزی شریانی است که اکثراً در ناحیه ی تمپورال رخ می دهد. این خونریزی روی سخت شامه قرار دارد و به مغز فشار وارد می کند و به طرف داخل شکم می زند و مغز را تحت فشار قرار می دهد.

 3/1 (یک سوم) این بیماران همان ابتدا بیهوش می شوند.

3/1 (یک سوم) اختلال هوشیاری به تدریج ظرف چند ساعت تا چند روز آینده ظاهر می شود.

3/1 (یک سوم) چند دقیقه تا چند ساعت بیهوش و سپس بهبودی ظاهر می شود و مجدداً چند ساعت تا چند روز به طرف کوما(Coma) پیش می رود.

ج) خونریزی ساب دورال یا زیر سخت شامه(Sub dura Hematama ) :

طی ضربه بین سخت شامه و لایه ی عنکبوتیه مغز خونریزی و تجمع خون ایجاد می شود که غالباً وریدی دارد و عوارض زیادی دارد.

صدمات نخاعی(Spainal coral injury ) :

صدمات نخاعی به دو نوع کامل و ناقص تقسیم می شوند. در صدمات کامل نخاعی تمام فعالیت های نورولوژیک نخاع در پائین سطح ضایعه از بین می رود.

در نوع ناقص برخی از فعالیت های نورولوژیک باقی می ماند. در صدمات کامل نخاعی دو نوع شوک رخ می دهد :

1-    شوک نخاعی(Spainal shock) : 

فعالیت سیستم سمپاتیک از بین رفته و از طرفی فعالیت سیستم پاراسمپاتیک افزایش می یابد.

2-   شوک نورولوژیک :

در اثر فعالیت محیطی و مرکزی و کاهش فعالیت های قلبی با وجود هوشیاری هایپوتانسیون و شوک رخ می دهد از ویژگی های شوک نورولوژیک طبیعی بودن تعداد ضربان قلب و حتی برادی کاردی است.