نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر

در سال 1859 جنگی در نزدیکی روستایی بنام سولفورینو در شمال ایتالیا در گرفت که 40 هزار نفر در این جنگ کشته و مجروح شدند ،  تنها امکاناتی که برای کمک به مجروحین وجود داشت بیمارستان های صحرایی موجود در صحنه بود که امکانات آنها نیز برای کمک به همه ی مجروحین کافی نبود . داوطلبین زیادی برای کمک به مجروحین در شهر های نزدیک محل جنگ جمع شده بودند ، بازرگان 31 ساله سوئیسی بنام هانری دونان با مشاهده این صحنه ها تصمیم گرفت راهی برای کمک به انسان های گرفتار پیدا کند .

هانری دونان که متولد شهرژنو سوئیس بود سه سال پس از دیدن صحنه های امداد رسانی ارتش فرانسه به مجروحین جنگ کتابی با عنوان خاطرات سولفورینو منتشر کرد و در آن پیشنهاد کرد که جمعیتی داوطلبانه و دائمی برای امداد رسانی به مجروحین جنگی تشکیل شود یک سال بعد هانری دونان با تشکیل کمیته ای 5 نفره و دعوت از 31 هیات از 16 کشور ، کمیته ای تاسیس کرد  که این کمیته ، کمیته بین المللی صلیب سرخ نام گرفت ، نشان این کمیته علامت صلیبی سرخ در زمینه ی سفید و عکس علامت پرچم کشور سوئیس است .

سالها بعد لزوم ارائه خدمات بی طرفانه از طرف این کمیته ، اعلام اسامی اسرای جنگی توسط آن و خارج کردن مجروحین از صحنه جنگ به تصویب رسید . دولت عثمانی از پذیرش نشان صلیب سرخ سر باز زد و علامت هلال احمر را به عنوان نشان کمیته ای با همین شرح وظایف پذیرفت.

هم اکنون جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر زیر نظر فدراسیون بین المللی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر تبدیل به بزرگترین سازمان بشر دوستانه جهان شده است و خدمات آن بدون داشتن تعصب نسبت به نژاد و مذهب و ملیت و باورهای سیاسی در اختیار آسیب دیدگان قرار می گیرد . محورهای فعالیتی این جمعیت تابع رعایت اصولی 7 گانه می باشد که شامل موارد زیر است :

1-انسانیت : هدف اصلی این جمعیت حمایت از زندگی و سلامت انسانها ضمانت احترام به حقوق بشر و گسترش تفاهم ، دوستی و همکاری متقابل و برقراری صلح پایدار در میان انسانهاست .

2- بی غرضی : هیچ گونه تبعیضی در ارائه خدمات به افراد نیازمند با توجه به ملیت ، نژاد ،  مذهب و دیدگاههای سیاسی آنها از طرف جمعیت وجود ندارد .

            3- بی طرفی : نهضت در درگیریها  از هیچ طرفی جانبداری نمی کند و در هیچ زمانی در مناقشه های سیاسی ، نژادی ، مذهبی و عقیدتی شرکت نمی نماید .

4- نداشتن وابستگی : این جمعیت در حالی که ملزم به رعایت قوانین کشور های متبوع خود هست به  طور کاملا مستقل به فعالیت خود    می پردازد.

5- خدمات داوطلبانه : ارائه خدمات توسط این جمعیت داوطلبانه بوده و هیچ گونه هدف سود جویانه ای ندارد .

6- یگانگی : درهر کشوری تنها یک جمعیت ملی وجود دارد که این جمعیت کل کشور را پوشش می دهد .

7- جهان شمولی : این جمعیت یک تشکل جهانی بوده و تمامی جمعیت های آن از مقامی یکسان برخوردارند و اهداف آن را با همکاری یکدیگر دنبال می کنند.

            محورهای فعالیتی این جمعیت شامل موارد زیر است :

1-   حمایت از آسیب دیدگان نظامی و غیر نظامی ، خدمات بی طرفانه در درمان ، کمک به یافتن اسراء و تبادل مراسلات آنها و حمایت از حقوق اسراء و خانواده های آنها .

2-    آمادگی در برابر سوانح : ارائه آموزشهای خود امدادی و کمکهای اولیه ، آموزش امدادگر ، تهیه امکانات ضروری .

3-    پاسخگویی به سوانح : امداد رسانی و مدیریت سوانح در هنگام بروزآنها .

4-    کمک به بهبود و افزایش سطح بهداشت جامعه : کمک و شرکت در  برنامه های پیشگیری از بیماریها ، ارائه آموزشهای بهداشتی

5-    گسترش اصول هفتگانه نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر و ترویج روحیه بشر دوستی و استقرار صلح در جامعه .

کمیته بین المللی صلیب سرخ وهلال احمر : سازمانی مستقل ، غیر دولتی و از نظر سیاسی ، عقیدتی و مذهبی بی طرف می باشد که شعار آن (( نیکوکاری در زمان جنگ )) است . این کمیته به منظور رسیدن به اهداف انسان دوستانه خود در زمینه هایی چون امدادرسانی ، جستجوی مفقودین ، حمایت از اسرای جنگی و غیر نظامیان بازداشتی و کمک به آنها ، ارتباط با سازمانهای بین المللی ، جلب احترام به حقوق بشردوستانه بین المللی و نشر و توسعه این حقوق تلاش می کند .

علامت مشخصه این کمیته ، صلیب سرخ روی زمینه سفید در داخل یک دایره است .

فدراسیون بین المللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر :  شامل کلیه جمعیتهای ملی صلیب سرخ وهلال احمر است که هر کدام در تصمیمات فدراسیون سهیم هستند . فدراسیون سازمانی مستقل ، غیر دولتی ، غیر سیاسی ، غیر نژادی ، غیر مذهبی و بی طرف است که شعار آن (( از انسانیت تا صلح )) می باشد . محل استقرار فدراسیون ، ژنو و علامت مشخصه آن هلال و صلیب سرخ در داخل یک مربع مستطیل با زمینه سفید است .

جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران

جمعیت ملی ایران در سال 1301 ه.ش تاسیس شد . این جمعیت علامت شیر و خورشید سرخ را برای خود برگزید که در سال 1307 ه.ش بعنوان سومین علامت امدادی دارای مصونیت مورد پذیرش کنفرانس ژنو قرار گرفت .

اولین بار این جمعیت در پی زلزله های رخ داده در خراسان و سیرجان و سیلهای مناطق شمالی کشور ، آذربایجان و اصفهان در سال 1302 با نام جمعیت شیر و خورشید سرخ در ایران شروع به فعالیت کرد . در سال 1347 اولین آئین نامه جمعیت تصویب شد و در سال 1350 با استخدام نیروهای تمام وقت با عنوان سازمان امداد شروع به فعالیت های آموزشی در زمینه های امداد و کمکهای اولیه کرد .

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1359 به جمعیت هلال احمر تغییر نام داد و با ارائه خدمات در زلزله های گیلان و زنجان و بحران آوارگان عراقی به یکی از 10 جمعیت قدرتمند جهان تبدیل شد . 

روز هشتم ماه می (18 اردیبهشت ) را به افتخار روز تولد هانری دونان (( روز جهانی صلح ))  می نامند .

اهداف جمعیت هلال احمر :

- تلاش برای تسکین آلام بشری و تامین احترام انسانها

- کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهم و صلح پایدار میان ملتها

- حمایت از زندگی و سلامت انسانها بدون در نظر گرفتن هیچ گونه تبعیض میان آنها .

تشکیلات ( بخشهای مهم جمعیت هلال احمر ایران ) :

1- سازمان امداد و نجات           2- سازمان جوانان         3- معاونت درمان و توانبخشی   

4- موسسه علمی-کاربردی هلال ایران   5- سازمان داوطلبان      6- سازمان تدارکات تولید دارو و تجهیزات پزشکی                               7- اداره کل امور بین الملل